Organizacje pozarządowe to biznes!
Chociaż określenie „biznesplan” częściej kojarzy się z przedsiębiorstwami, to także planowanie strategiczne w organizacji pozarządowej jest niezwykle istotne. Przemyślany biznesplan NGO pomaga ustalić cele, przeliczyć koszty i zaplanować rozwój na kolejne lata. W tym artykule wyjaśniamy, jak taki dokument powinien wyglądać i dlaczego warto go mieć.
1. Dlaczego organizacja pozarządowa potrzebuje biznesplanu?
- Klarowna strategia: Biznesplan określa, dokąd zmierza NGO i jakie działania zamierza podjąć, by osiągnąć cele statutowe.
- Skuteczniejsze pozyskiwanie funduszy: Prezentowanie gotowego planu przed darczyńcami czy grantodawcami buduje wizerunek organizacji jako profesjonalnej i dobrze zarządzanej.
- Lepsza koordynacja działań: Łatwiej zgrać działania działów (np. projektowego, księgowego, marketingu), gdy każdy wie, jakie są priorytety.
2. Główne elementy biznesplanu NGO
a) Misja i cele organizacji
- Opis działalności statutowej: Co jest głównym zadaniem organizacji, jakie wartości ją przyświecają?
- Cele krótko- i długoterminowe: Wskazanie konkretnych rezultatów, do których NGO dąży (np. zwiększenie liczby beneficjentów o 20% rocznie).
b) Analiza otoczenia
- Analiza SWOT: Zidentyfikuj mocne i słabe strony organizacji, szanse i zagrożenia w otoczeniu.
- Współpraca z innymi NGO i instytucjami: Wymień potencjalnych partnerów, sojusze oraz konkurencję na lokalnym rynku usług społecznych.
c) Planowane działania i projekty
- Portfolio projektów: Opisz programy, które realizujesz lub zamierzasz wdrożyć.
- Harmonogram: Wskaż, w jakim czasie będą realizowane poszczególne inicjatywy, i jakie zasoby są do tego potrzebne.
d) Budżet i źródła finansowania
- Struktura przychodów: Granty, darowizny, składki członkowskie, działalność odpłatna pożytku publicznego itp.
- Koszty: Rozpisz zarówno koszty stałe (np. wynajem biura), jak i zmienne (np. koszty materiałów edukacyjnych).
- Rezerwy finansowe: Warto uwzględnić zabezpieczenie na wypadek opóźnionych płatności czy nieprzewidzianych wydatków.
e) Zespół i struktura organizacyjna
- Kadry: Przedstaw, kto będzie odpowiedzialny za realizację poszczególnych zadań.
- Wolontariat: Jeśli w pracach NGO uczestniczą wolontariusze, uwzględnij ich rolę i zakres obowiązków.
3. Jak wdrożyć biznesplan w codziennej pracy NGO?
- Regularne spotkania zespołu: Sprawdź, na jakim etapie realizacji jest każdy cel.
- Elastyczność: Rynek i potrzeby społeczne zmieniają się, więc aktualizuj biznesplan w miarę rozwoju organizacji.
- Monitoring postępów: Oceniaj, które działania przynoszą najlepsze rezultaty, a które wymagają korekty.
4. Korzyści z posiadania biznesplanu
- Profesjonalny wizerunek: Darczyńcy, partnerzy i grantodawcy chętniej wspierają organizacje, które jasno prezentują swoje zamierzenia.
- Lepsza komunikacja wewnętrzna: Zespół wie, do czego dąży NGO i jakie mają być efekty pracy.
- Wyższa skuteczność w pozyskiwaniu środków: Konkretne liczby i wskaźniki pomagają przekonać potencjalnych sponsorów lub instytucje, że inwestycja w działania NGO przyniesie realne efekty.
Podsumowując – nie ma się czego bać!
Jak opracować biznesplan dla organizacji pozarządowej? – Zacznij od określenia misji i celów statutowych, przeanalizuj otoczenie (SWOT), zaplanuj działania i oszacuj budżet. Pamiętaj o tym, żeby dokument był żywy i regularnie aktualizowany. Planowanie strategiczne w organizacji przekłada się na stabilny rozwój, lepsze wykorzystanie dostępnych zasobów i większą wiarygodność w oczach darczyńców oraz instytucji finansujących.