Rejestracja działalności gospodarczej przez fundację – krok po kroku
Wiele fundacji decyduje się na rozszerzenie swojej działalności o komponent gospodarczy, aby wzmocnić stabilność finansową i uniezależnić się od niepewności dotacji czy darowizn. Możliwość prowadzenia działalności gospodarczej jest w Polsce dopuszczalna, o ile fundacja spełni określone wymogi wynikające z ustawy o fundacjach oraz Kodeksu cywilnego. Niniejszy poradnik omawia, jak zarejestrować działalność gospodarczą przez fundację w sposób zgodny z prawem i przy zachowaniu priorytetów statutowych.
Krok 1: Sprawdź zapisy w statucie fundacji
Pierwszym etapem jest weryfikacja zapisów w statucie. Aby fundacja mogła prowadzić działalność gospodarczą, statut powinien zawierać odpowiednią podstawę prawną, czyli precyzyjne wskazanie obszaru aktywności gospodarczej zgodnego z celami statutowymi. Jeśli takiej informacji brakuje, konieczna będzie nowelizacja statutu (zatwierdzona przez właściwy organ fundacji i zarejestrowana w KRS).
- Uwaga: Wpisanie do statutu wszystkich kodów PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) jest często zalecane, by uniknąć konieczności częstych zmian w przyszłości.
Krok 2: Podjęcie uchwały o rozpoczęciu działalności gospodarczej
Zarząd fundacji lub inny organ wskazany w statucie powinien formalnie podjąć decyzję o uruchomieniu działalności gospodarczej. Uchwała ta określa m.in.:
- Zakres planowanej działalności,
- Uzasadnienie zgodności z celami statutowymi,
- Sposób zarządzania zyskami (które muszą służyć realizacji misji fundacji, a nie prywatnym korzyściom).
Krok 3: Zgłoszenie do KRS i ewentualne zmiany w rejestrze
Następnie konieczne jest wniesienie wniosku do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) o wpisanie działalności gospodarczej do rejestru. Wniosek składa się na formularzu KRS-Z62 (w przypadku, gdy fundacja już istnieje w KRS i dokonuje jedynie wpisu o rozpoczęciu działalności gospodarczej). Do wniosku należy dołączyć:
- Zaktualizowany statut (jeśli był zmieniany),
- Uchwałę o rozpoczęciu działalności,
- Ewentualne dokumenty potwierdzające opłacenie wpisu i ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Krok 4: Numer NIP, REGON i konto bankowe
Po dokonaniu wpisu do KRS warto zweryfikować, czy potrzeba zaktualizować NIP lub REGON w urzędach skarbowych i statystycznych (jeśli wprowadzone zmiany znacząco wpływają na formę działalności fundacji). Ponadto warto założyć osobny rachunek bankowy przeznaczony dla celów gospodarczych, co ułatwia rozliczenia i przejrzystą księgowość.
Krok 5: Zasady korzystania z zysku i obowiązki sprawozdawcze
Fundacja ma obowiązek przeznaczać zyski wypracowane z działalności gospodarczej na realizację celów statutowych. Nie można dzielić ich w formie dywidend czy wynagrodzeń dla fundatorów.
- Sprawozdawczość: Fundacja prowadząca działalność gospodarczą musi składać sprawozdanie finansowe zgodnie z ustawą o rachunkowości, a także sprawozdanie merytoryczne w KRS.
- Kontrola: Jeśli fundacja korzysta z dotacji lub posiada status organizacji pożytku publicznego (OPP), musi jeszcze bardziej rygorystycznie dokumentować i rozliczać wpływy z działalności gospodarczej.
Podsumowanie – zarabianie jako stowarzyszenie lub fundacja nie jest trudne!
Rejestracja działalności gospodarczej w fundacji wymaga m.in. dostosowania statutu, podjęcia formalnej uchwały oraz zarejestrowania zmian w KRS. Kluczowe jest także zadbanie o prawidłowe przeznaczanie zysku na realizację celów statutowych. Dobrze przeprowadzony proces pozwala fundacji czerpać stabilniejsze przychody i rozwijać swoją misję w sposób zrównoważony, przy zachowaniu przepisów prawnych oraz wymogów organizacyjnych